Sosyallesmek istemek bence masaya yatirlmasi gereken bir konu. Uzerine dusunulmesi gereken, sonra da ona gore tavir alinmasi gereken. Insanlar 90 li yillarda, hani o ilk cep telefonun ciktigi donemlerde, bu yeni aygitin hayatlarina getirecegi kolayligin yani sira, artik eskisi gibi yuzyuze gorusemediklerinden yakiniyorlardi. Artik ses yolu ile dertlerini aktariyor, mimik ve yuz hatlarinin deformasyonunu karsi tarafa aktaramadan istek ve arzularini ifade etmeye baslamislardi. Bu hayatlarinda yepyeni bi sayma acti. Buna alismalari uzun sure almadi. 2000 li yillarda, artik cep telefonu vucudumuzun ayrilmaz bir parcasi olmustu bile. Artik nereye adim atsak, cep telefonunu evde unuttugumuzda kafamizdan assagilara kaynar sular dokulur oluyor. Onsuz bir is yamaz oluyoruz artik. Gelisen teknoloji ile, iclerine GPS ler girdi, oyunlar oynayabilir olduk artik. Onun eksikligi, bizi su soruyu sormaya mahkum birakmaya basladi: "Biz bu telefionlar yokken nasi yasiyorduk?". Evet yasiyorduk belki de daha mutlu yasiyorduk ama insanlar gecmislerini kolay unuturlar. Telefonsuz nasi yasadiklarini hayretle karsilayip, telefonlu hayatlarina devam ettiler, mutluluklarini artik mesajlarda gulen surat ifadeleri ile, telefonlarda seslerinin alcak ve yuksek tonlari ile ifade ettiler, ve bolece sonsuz mutlulugu yakaladilar.
Bu gelismeler sadece telefon boyutunda kalmadi tabiki. Internet ilk kuruldugundan beri, buyuk bir gelisme gosterdi. Belki stanford lu meslektaslarim, ARPA net fikri ile ortaya ciktiklarinda, bunun bu derece genel kabul gorucegini tahmin bile etmemislerdi. Oysa insanoglu oyuncagini ariyordu ve buldu. Artik internet her evde, her is yerinde, kisacasi her yerde cunku artik cep telefonlarimiza bile girdi. Peki internet bu kadar icimize girip bizeden biri olursa, bizlere diger insanlarin iletisimini sagliyamazmiydi? Sagladida, artik tlefon gorusmeleride internetten yapilir oldu, mesajlasmalarda hemde cuzi fiyatlara. E fiya dusun olunca, insanlarin ilgiside artti dogal olarak. Ozelliklerde orta tabaka. Dikkatinizi cekmek isterim, orta tabaka gurup nerdeyse her ulkenin cogunlugunu ifade eder. Zaten yonetim tabakasinin istedigi tip gurupta budur. Bu cogunlugun birbiri ile iletisimi ilk MSN veya diger messanger programlari ile gelisti. Bu gelisim sureci kurnaz para hirsizlarini degisik fikirlere yoneltmeye basladi. Ortada bir talep vardi. Insanlar iletisim istiyorlardi, belki gerektiginden fazla, hayatlarinda hic bir ise yaramicak kadar fazla iletisim istiyorlarrdi. Onlara zaman kaybettiricek bir iletisim. Ama bu cok onemli degildi, iletisim gerekiyordu en azindan bu talep hissedilir duruma geldi.
Bu talepin en buyuk kismini, tabikide erkek bayan iliskilerini net uzerinde kovalayan gurup olusturdu. Kimileri iletisime gecmeyi kariyerleri icin, kimi ise bu iletisimi pazar olarak gorup kendini pazarlama firsati olarak gordu. Bir cok web sitesi acildi bu talebin yogunlasmasinin arifesinde. Bu sitelere insanlar onceleri fotoraf koyup kendi bilgilerini yaziyorlardi ve boylece kim olduklarini belirtip internet ortamindaki varliklarini ifade ediyorlardi. Onceleri interaktif iletisim teknolojilerinden yoksun basladi. Insanlar profillerinden birbirlerini tanimaya calistilar sonrada bunu messanger ortaminda gelistirmeyi amacladilar. 2000 li yillarda, programlama teknolojisininde gelismesiyle, artik oyunlar oynadilar, resimlerini paylastilar, net arkadasligi fikrini bambaska platformlarda hissetme sansini buldular. Bunu bir adim ileri goturerek, kisa mesajlarla artik anlik durumlarini nete aktarma ihtiyaci duydular. Cunku aslinda net ile populerite kazaniliyor, TV veya baska iletisim araclari ile kazanialan populerite ve akabinde gelen hayran gurubunun meragini gidermek icin takip etmelerini kolaylastiryorlardi. Boylece artik hayran orta sinif, sevdigi, imajini begendigi, "hayran" oldugu kisilerin ne yaptiklarini ne ettiklerini takip eder oldular. Peki buna gerek varmiydi? Bir toplum bu tur bir zaman kaybina tahammul etmelimiydi? Gereklimiydi boyle bir klaylik? Belkide her kolaylikin sonrasinda toplumsal bir yipranma vardir sozu bu duruma cok yakisicak.
Insanlar kisa mesaj attilar sitelerinden, tabi hayran kesmindende olumlu yanitlar gelince, yaptiklari seyde daha emin adimlar atarak yarinlara dogru guvenli sekilde ilerlediler. Fakat bir seyi goz onunde bulundurmadilar malesef. Tweet attilar atmasina ama, her anlik bilgiyi paylasmak onlar icin cok olumlu sonuclar dogurmadi. Artik mahrem kalmadi. Mahrem denilen sey, paylasildigindan oturu mahrem fikrininin degisime ugramasina neden oldu. Paylasim sitelerinin ilk ciktigi yillarda tartisila gelen bu konular artik tartisilmaz oldu cunku insanoglu mahremini tekrar tanimladi. 10 yil once rahat yapamadigini simdi gayet rahat sekilde uygular oldu, sorgulamadan. Arkadasliklar, karsi cins iliskileri o kadar rahata baglandiki bu artik garipsenmez oldu, geripsenmesi de garipsenir oldu. Bu rahat ortam insalarin karakterlerinide degistirdi, artik kolay sekilde yalan soyleniyor, uzerine dunya kadar geyik donuyor ve sonunda amacini asarak bambaska mecralara kayiyordu konular. Tweetler atilarak kavga edenler, birbirlerini tebrik edenler oldugu gibi, artik ev hanimlarida facebook dan baska bir dunyaya pencere acip, artik ev in degil sadece koskoca baska bir dunyanin bireyi oldugunu kanitladilar. Gencler, bu ortamlari firsat bilip karsi cins avina ciktiklari gibi, kendi arkadas guruplarindan kimin ne yaptigini takip edip, ona dogum gunlerinde mesaj atma yolu ile mutlu etme yollarini secmeye basladilar.
Eskilerin dunyasinda bir arkadasimizin evine konuk olup cayini icip yeni bir dogumu kutlamak artik globallesen dunya ile beraber, bambaska ulkelerde yasamayi tercih edip, webcam yolu ile tebrik mesajlarini goderme usullerine yerlerini birakti. Artik hediyeler kendi ellerimizle degil, postacinin veya bir aracinin yolu ile teslim edilmeye baslandi...
Dvm Edck.
Bu gelismeler sadece telefon boyutunda kalmadi tabiki. Internet ilk kuruldugundan beri, buyuk bir gelisme gosterdi. Belki stanford lu meslektaslarim, ARPA net fikri ile ortaya ciktiklarinda, bunun bu derece genel kabul gorucegini tahmin bile etmemislerdi. Oysa insanoglu oyuncagini ariyordu ve buldu. Artik internet her evde, her is yerinde, kisacasi her yerde cunku artik cep telefonlarimiza bile girdi. Peki internet bu kadar icimize girip bizeden biri olursa, bizlere diger insanlarin iletisimini sagliyamazmiydi? Sagladida, artik tlefon gorusmeleride internetten yapilir oldu, mesajlasmalarda hemde cuzi fiyatlara. E fiya dusun olunca, insanlarin ilgiside artti dogal olarak. Ozelliklerde orta tabaka. Dikkatinizi cekmek isterim, orta tabaka gurup nerdeyse her ulkenin cogunlugunu ifade eder. Zaten yonetim tabakasinin istedigi tip gurupta budur. Bu cogunlugun birbiri ile iletisimi ilk MSN veya diger messanger programlari ile gelisti. Bu gelisim sureci kurnaz para hirsizlarini degisik fikirlere yoneltmeye basladi. Ortada bir talep vardi. Insanlar iletisim istiyorlardi, belki gerektiginden fazla, hayatlarinda hic bir ise yaramicak kadar fazla iletisim istiyorlarrdi. Onlara zaman kaybettiricek bir iletisim. Ama bu cok onemli degildi, iletisim gerekiyordu en azindan bu talep hissedilir duruma geldi.
Bu talepin en buyuk kismini, tabikide erkek bayan iliskilerini net uzerinde kovalayan gurup olusturdu. Kimileri iletisime gecmeyi kariyerleri icin, kimi ise bu iletisimi pazar olarak gorup kendini pazarlama firsati olarak gordu. Bir cok web sitesi acildi bu talebin yogunlasmasinin arifesinde. Bu sitelere insanlar onceleri fotoraf koyup kendi bilgilerini yaziyorlardi ve boylece kim olduklarini belirtip internet ortamindaki varliklarini ifade ediyorlardi. Onceleri interaktif iletisim teknolojilerinden yoksun basladi. Insanlar profillerinden birbirlerini tanimaya calistilar sonrada bunu messanger ortaminda gelistirmeyi amacladilar. 2000 li yillarda, programlama teknolojisininde gelismesiyle, artik oyunlar oynadilar, resimlerini paylastilar, net arkadasligi fikrini bambaska platformlarda hissetme sansini buldular. Bunu bir adim ileri goturerek, kisa mesajlarla artik anlik durumlarini nete aktarma ihtiyaci duydular. Cunku aslinda net ile populerite kazaniliyor, TV veya baska iletisim araclari ile kazanialan populerite ve akabinde gelen hayran gurubunun meragini gidermek icin takip etmelerini kolaylastiryorlardi. Boylece artik hayran orta sinif, sevdigi, imajini begendigi, "hayran" oldugu kisilerin ne yaptiklarini ne ettiklerini takip eder oldular. Peki buna gerek varmiydi? Bir toplum bu tur bir zaman kaybina tahammul etmelimiydi? Gereklimiydi boyle bir klaylik? Belkide her kolaylikin sonrasinda toplumsal bir yipranma vardir sozu bu duruma cok yakisicak.
Insanlar kisa mesaj attilar sitelerinden, tabi hayran kesmindende olumlu yanitlar gelince, yaptiklari seyde daha emin adimlar atarak yarinlara dogru guvenli sekilde ilerlediler. Fakat bir seyi goz onunde bulundurmadilar malesef. Tweet attilar atmasina ama, her anlik bilgiyi paylasmak onlar icin cok olumlu sonuclar dogurmadi. Artik mahrem kalmadi. Mahrem denilen sey, paylasildigindan oturu mahrem fikrininin degisime ugramasina neden oldu. Paylasim sitelerinin ilk ciktigi yillarda tartisila gelen bu konular artik tartisilmaz oldu cunku insanoglu mahremini tekrar tanimladi. 10 yil once rahat yapamadigini simdi gayet rahat sekilde uygular oldu, sorgulamadan. Arkadasliklar, karsi cins iliskileri o kadar rahata baglandiki bu artik garipsenmez oldu, geripsenmesi de garipsenir oldu. Bu rahat ortam insalarin karakterlerinide degistirdi, artik kolay sekilde yalan soyleniyor, uzerine dunya kadar geyik donuyor ve sonunda amacini asarak bambaska mecralara kayiyordu konular. Tweetler atilarak kavga edenler, birbirlerini tebrik edenler oldugu gibi, artik ev hanimlarida facebook dan baska bir dunyaya pencere acip, artik ev in degil sadece koskoca baska bir dunyanin bireyi oldugunu kanitladilar. Gencler, bu ortamlari firsat bilip karsi cins avina ciktiklari gibi, kendi arkadas guruplarindan kimin ne yaptigini takip edip, ona dogum gunlerinde mesaj atma yolu ile mutlu etme yollarini secmeye basladilar.
Eskilerin dunyasinda bir arkadasimizin evine konuk olup cayini icip yeni bir dogumu kutlamak artik globallesen dunya ile beraber, bambaska ulkelerde yasamayi tercih edip, webcam yolu ile tebrik mesajlarini goderme usullerine yerlerini birakti. Artik hediyeler kendi ellerimizle degil, postacinin veya bir aracinin yolu ile teslim edilmeye baslandi...
Dvm Edck.
